DEDAŞ
Mehmet Beşir Ayanoğlu
Köşe Yazarı
Mehmet Beşir Ayanoğlu
 

ARTUKLU ALAN YÖNETİMİ PLANI

Mardin Büyükşehir Belediyesi Artuklu İlçesinin 2022-2026 yılını kapsayacak alan yönetim planını yapmış ve bu planı Kültür Bakanlığı’da onaylamıştır.    Alan Yönetimi Planın Amacı, sit alanları ve ören yerleriyle bunların etkileşim alanlarının doğal bütünlük içerisinde korunması, yaşatılması, değerlendirilmesi, geliştirilmesi ve toplumun kültürel-eğitsel ihtiyaçlarıyla buluşturulması amacıyla oluşturulmuş bir yönetim birimidir. (Kültür Varlıkları Koruma Kanunu KTVVK m.3/a-10).    Alan yönetiminden beklenen temel amaç; sit alanları ve ören yerlerinden ekonomik, kültürel ve eğitsel olarak en üst seviyede yararlanılmasıdır.   Maalesef Artuklu ilçesi için hazırlanan bu planın çoğu içeriği, hazırlanışı, sonucu, hedefleri Mardin Sit Alanı ve şehirin gerçekleri ile örtüşmemektedir.    Tabiri caiz ise bir “kahve kültürü” mantığı ile hazırlanmıştır. Amatörlüğü ön planda olan bir plandır bu haliyle şehre 2030 perspektifi ortaya koyamamaktadır.    Plan içerisinde Mardin'in gerek somut gerekse somut olmayan kültürel varlıklarının  tanıtımına ilişkin bölümde ortaya konulan mantığı anlamak hemen hemen imkansızdır. Burada belirtilen şahısların isim ve kişiliğine saygı göstermekle birlikte bu şahsiyetlerin çoğunun Artuklu ilçesi ile bağlantıları olmamasının planın gerçeklerden uzak hazırlandığının açık göstergesidir.  Planın 28. Sayfasında ifade aynen bu;  “Mardin'in gerek somut gerekse somut olmayan kültürel varlıklarının tanıtımına katkı sağlayabilecek Mardin'li bazı ünlü şahsiyetler şunlardır; Zeynel Abidin Erdem, Emel Sayın'ın Annesi, Cavit Kavak, Tahincioğlu ailesi, Aziz Sancar,  Eşref Ayaz, Sermiyan Midyat, Murathan Mungan, Faruk Süren, Arif Mardin, Betül Mardin, İsmet Yedikardeş, Çoşkun Sabah, Sultan Kösen”   Şimdi Zeynel Abidin Erdem, Emel Sayın ‘ın annesi, Çoşkun Sabah,  Cavit Kavak, eski savur belediye başkanı rahmetli Eşref Ayaz hepsi Savur’lu. Sermiyan Midyat Midyatlı. Faruk Süren aslen Diyarbakırlı.    Plan Artuklu için hazırlanıyor ama somut olmayan kültürel varlıklarının tanıtımına katkı sağlayabilecek kişiler Savur’dan yazılıyor.    Artuklu ilçesinin şu an kültürel varlığına en büyük katkıyı sağlayan  üç ormanlık ağaç diken bilge insan Ammo Şeyhmus Beyt Bekir Ağa olup (Şeyhmus ERGİNOĞLU)’dan hiç bahsedilmemiştir. Yine kültürümüzü gelen yerli ve yabancı turistlere şehrimizi tanıtan Ammo Faysal Azzebo (Döneray/1.cad’de bakkal), Artuklu bölgesinin efsane siyasetçisi ve duayeni rahmetli Fehim Adak, rahmetli Vahap Dizdaroğlu (Vahap il doktor) gibi şahsiyetlerden hiç bahsedilmemesi bu plan hazırlayıcılarının planı özensiz hazırladıklarının en büyük göstergesidir.   -Yerel gazetelerden bahsedilirken sadece Medya - 47, TV - Gazete Mardin Life - Artuklu Haber gibi yerel gazeteler sayılmış. Halbuki Mardin Kıraatım gazetesi 60 yıldır yayın yapan bir gazete. Mardin Haber, Mardin İletişim gibi köklü yerel gazetelerden hiç  bahsedilmemesi planın özensizliğini göstermektedir.   Planda uluslararası tarihi şehirlerin deneyimlerinden yol göstericiliğinden, tecrübelerinden hiç bahsedilmemiştir. Halbuki tarihi dönüşüm sürecini yaşayan İtalya Materaa şehrinin deneyimlerinden bahsedilebilirdi.    *Alan Yönetim Planı hazırlanırken paydaşların sürece nasıl katılacaklarına ilişkin belirlenen strateji ve yöntem çok sağlıksız. Dolayısıyla çok eksiklik ortaya çıkmasına sebep olmuş.   *Mardin’in 6360 sayılı yasanın yürürlüğe girmesi ve il bütünün  büyükşehir belediyesi olması ile sadece Kızıltepe’ye bağlı Gökçe Belde Belediyesi Merkez Artuklu ilçesine bağlanmamış. Ortaköy, Kabala ve Yalım beldeleri de bağlanmıştır. Plana yanlış kayıt düşülmüştür.   *VALİLİĞİN BÜTÜN TARİHİ DÖNÜŞÜM PROJE İŞLERİNDEN MÜLGA MARDİN İL BELEDİYESİ PARTNER, ORTAK KATILIMCI VE PROJE YÜRÜTÜCÜ OLMASINA RAĞMEN BU HUSUSUN PLAN YAPIMCILARI TARAFINDAN ES GEÇİLMESİ VE YEREL YÖNETİMLERDEN HİÇ BAHSEDİLMEMESİ ASLINDA PLAN HAZIRLAYICILARININ YEREL DEMOKRASİDEN PEK HAZETMEDİKLERİNİ GÖSTERMEKTEDİR. 2009/2014 DÖNEMİNDE PROJELERİ ÜRETEN MÜLGA MARDİN İL BELEDİYESİYDİ. FİNANASMANI BAKANLIKLARDAN TEMİN EDEN YİNE BELEDİYE İDİ. İHALE YAPICISI ÖZEL İDARE VEYA KÖYLERE HİZMET GÖTÜRME BİRLİĞİYDİ O DÖNEM.   Planda en önemli sorun, şehre bir perspektif çizememesidir. Şehrin önüne konulabilecek somut bir proje, plan, hedefin olmaması planın mahiyet ve önemini bitirmektedir.  Her şehrin bir “kızıl elması” var bir “ muradı” var. Ama bu planda Artuklu için belirlenen bir kızıl elma yok. Varılacak bir hedef ortaya konulamamıştır….   Bu plan aslında Mardin’in sahipsizliğini ortaya koymuştur….   “Alan yönetimi kavramı” 2863 Sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanununda (KTVKK) girmiş bulunan bir kavram olmasına rağmen hazırlanan bu plan ile sit alanının nasıl yönetileceğine dair somut, stratejik, verili bir bilgi maalesef bulunmamaktadır. 
Ekleme Tarihi: 14 Eylül 2023 - Perşembe

ARTUKLU ALAN YÖNETİMİ PLANI

Mardin Büyükşehir Belediyesi Artuklu İlçesinin 2022-2026 yılını kapsayacak alan yönetim planını yapmış ve bu planı Kültür Bakanlığı’da onaylamıştır. 
 
Alan Yönetimi Planın Amacı, sit alanları ve ören yerleriyle bunların etkileşim alanlarının doğal bütünlük içerisinde korunması, yaşatılması, değerlendirilmesi, geliştirilmesi ve toplumun kültürel-eğitsel ihtiyaçlarıyla buluşturulması amacıyla oluşturulmuş bir yönetim birimidir. (Kültür Varlıkları Koruma Kanunu KTVVK m.3/a-10). 
 
Alan yönetiminden beklenen temel amaç; sit alanları ve ören yerlerinden ekonomik, kültürel ve eğitsel olarak en üst seviyede yararlanılmasıdır.
 
Maalesef Artuklu ilçesi için hazırlanan bu planın çoğu içeriği, hazırlanışı, sonucu, hedefleri Mardin Sit Alanı ve şehirin gerçekleri ile örtüşmemektedir. 
 
Tabiri caiz ise bir “kahve kültürü” mantığı ile hazırlanmıştır. Amatörlüğü ön planda olan bir plandır bu haliyle şehre 2030 perspektifi ortaya koyamamaktadır. 
 
Plan içerisinde Mardin'in gerek somut gerekse somut olmayan kültürel varlıklarının  tanıtımına ilişkin bölümde ortaya konulan mantığı anlamak hemen hemen imkansızdır. Burada belirtilen şahısların isim ve kişiliğine saygı göstermekle birlikte bu şahsiyetlerin çoğunun Artuklu ilçesi ile bağlantıları olmamasının planın gerçeklerden uzak hazırlandığının açık göstergesidir. 
Planın 28. Sayfasında ifade aynen bu; 
“Mardin'in gerek somut gerekse somut olmayan kültürel varlıklarının tanıtımına katkı sağlayabilecek Mardin'li bazı ünlü şahsiyetler şunlardır; Zeynel Abidin Erdem, Emel Sayın'ın Annesi, Cavit Kavak, Tahincioğlu ailesi, Aziz Sancar,  Eşref Ayaz, Sermiyan Midyat, Murathan Mungan, Faruk Süren, Arif Mardin, Betül Mardin, İsmet Yedikardeş, Çoşkun Sabah, Sultan Kösen”
 
Şimdi Zeynel Abidin Erdem, Emel Sayın ‘ın annesi, Çoşkun Sabah,  Cavit Kavak, eski savur belediye başkanı rahmetli Eşref Ayaz hepsi Savur’lu. Sermiyan Midyat Midyatlı. Faruk Süren aslen Diyarbakırlı. 
 
Plan Artuklu için hazırlanıyor ama somut olmayan kültürel varlıklarının tanıtımına katkı sağlayabilecek kişiler Savur’dan yazılıyor. 
 
Artuklu ilçesinin şu an kültürel varlığına en büyük katkıyı sağlayan  üç ormanlık ağaç diken bilge insan Ammo Şeyhmus Beyt Bekir Ağa olup (Şeyhmus ERGİNOĞLU)’dan hiç bahsedilmemiştir.
Yine kültürümüzü gelen yerli ve yabancı turistlere şehrimizi tanıtan Ammo Faysal Azzebo (Döneray/1.cad’de bakkal), Artuklu bölgesinin efsane siyasetçisi ve duayeni rahmetli Fehim Adak, rahmetli Vahap Dizdaroğlu (Vahap il doktor) gibi şahsiyetlerden hiç bahsedilmemesi bu plan hazırlayıcılarının planı özensiz hazırladıklarının en büyük göstergesidir.
 
-Yerel gazetelerden bahsedilirken sadece Medya - 47, TV - Gazete Mardin Life - Artuklu Haber gibi yerel gazeteler sayılmış. Halbuki Mardin Kıraatım gazetesi 60 yıldır yayın yapan bir gazete. Mardin Haber, Mardin İletişim gibi köklü yerel gazetelerden hiç  bahsedilmemesi planın özensizliğini göstermektedir.
 
Planda uluslararası tarihi şehirlerin deneyimlerinden yol göstericiliğinden, tecrübelerinden hiç bahsedilmemiştir. Halbuki tarihi dönüşüm sürecini yaşayan İtalya Materaa şehrinin deneyimlerinden bahsedilebilirdi. 
 
*Alan Yönetim Planı hazırlanırken paydaşların sürece nasıl katılacaklarına ilişkin belirlenen strateji ve yöntem çok sağlıksız. Dolayısıyla çok eksiklik ortaya çıkmasına sebep olmuş.
 
*Mardin’in 6360 sayılı yasanın yürürlüğe girmesi ve il bütünün  büyükşehir belediyesi olması ile sadece Kızıltepe’ye bağlı Gökçe Belde Belediyesi Merkez Artuklu ilçesine bağlanmamış. Ortaköy, Kabala ve Yalım beldeleri de bağlanmıştır. Plana yanlış kayıt düşülmüştür.
 
*VALİLİĞİN BÜTÜN TARİHİ DÖNÜŞÜM PROJE İŞLERİNDEN MÜLGA MARDİN İL BELEDİYESİ PARTNER, ORTAK KATILIMCI VE PROJE YÜRÜTÜCÜ OLMASINA RAĞMEN BU HUSUSUN PLAN YAPIMCILARI TARAFINDAN ES GEÇİLMESİ VE YEREL YÖNETİMLERDEN HİÇ BAHSEDİLMEMESİ ASLINDA PLAN HAZIRLAYICILARININ
YEREL DEMOKRASİDEN PEK HAZETMEDİKLERİNİ GÖSTERMEKTEDİR.
2009/2014 DÖNEMİNDE PROJELERİ ÜRETEN MÜLGA MARDİN İL BELEDİYESİYDİ. FİNANASMANI BAKANLIKLARDAN TEMİN EDEN YİNE BELEDİYE İDİ. İHALE YAPICISI ÖZEL İDARE VEYA KÖYLERE HİZMET GÖTÜRME BİRLİĞİYDİ O DÖNEM.
 
Planda en önemli sorun, şehre bir perspektif çizememesidir. Şehrin önüne konulabilecek somut bir proje, plan, hedefin olmaması planın mahiyet ve önemini bitirmektedir. 
Her şehrin bir “kızıl elması” var bir “ muradı” var. Ama bu planda Artuklu için belirlenen bir kızıl elma yok. Varılacak bir hedef ortaya konulamamıştır….
 
Bu plan aslında Mardin’in sahipsizliğini ortaya koymuştur….
 
“Alan yönetimi kavramı” 2863 Sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanununda (KTVKK) girmiş bulunan bir kavram olmasına rağmen hazırlanan bu plan ile sit alanının nasıl yönetileceğine dair somut, stratejik, verili bir bilgi maalesef bulunmamaktadır. 
Yazıya ifade bırak !
Sitemizden en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler kullanılmaktadır, sitemizi kullanarak çerezleri kabul etmiş saylırsınız.