Eksik bir ilim, eksik bir alem tasavvuruna sahip tenzil ile tekvini ayıran, takdir ile tedbiri ayıran sünettullahı bilmeyen hududullahtan bihaber sözde din bilgini de bunu doğru anlamlandıramaz. Bu tür hadisler karşısında ileride aklımızı mahcup edecek beyanlardan kaçınmak gerekir.  Allah’ın Hududullah ve Sünetullahı’nın yok sayılması da başka bir hata olarak yapılıyor.  İnşaatın kendi kurallarına uygun yapılması Allah’ın Sünettulahıdır, Hududullahıdır…..  Bunlara uymamamız neticesinde bu kurallar  kendilerini bize hatırlatır….”Allahın yasalarında asla bir değişme bulamazsınız, asla bir sapma bulamazsınız” (Fetih/23.) buyuruyor…. Depremde ki ilahi adalet ve ilahi rahmeti anlamak için; adalete sadece kendi bakış açımızdan bakmamalıyız, rahmeti sadece insani bir acıma duygusuna indirgemememiz  gerekiyor. Meseleyi sadece dünya hayatı açısından da ele almamak gerekir.  Kuran ve sünnet açısından bakıldığında afetlerin; adalet, rahmet ve hikmet boyutu her şeyin önündedir….  Musibetler bazı kullar için imtihandır…. Bazı kulları için ibrettir…. Bazı insanlar için rahmettir…Musibetler bazı masumları daha büyük afetlerden korumak içindir… Musibetler, küllidir yani sadece kötülere değil, iyilere de isabet eder. Peygamberler bile bundan muaf olmamıştır.  Hz Eyyüb’e verilen musibet gibi.  Hz. Yunus’un denizin karanlığında balığın karnına düşmesi, Hz Musa’nın çektiği acıları, Hz.İsa’nın meşakkati, Hz Muhammed’in (SAV) gördüğü eziyet ve cefa gibi….. Şer ve kötülük meselesine gelince; üç tür kötülük vardır….. -ontolojik kötülük, -ahlaki kötülük, -insana verilen kötülük potansiyeli, Bunları birbirinden ayırmak gerekir.  Ontolojik kötülük anlamında;mutlak kötülük yoktur. Bizatihi bir varlık değildir ve kötülük Allah’a isnad edilemez….. Ahlaki kötülükte ise tek sorumlu insandır….. Kuran’da ”Sana gelen her iyilik Allah'tandır, sana dokunan kötülük ise kendi nefsindendir…” (Nisa, 4/79) buyuruyor…. İnsanların cüzi iradelerine yani iyilik veya kötülük yapma eylemlerine dikkat çekilmiştir bu ayette.