Son dönemde gençlerimizin intihar haberleriyle daha sık karşılaşmaya başladık. Hem aileler hem de toplum için büyük travmalara neden olan bu olayların kökenini ve özellikle ergenlik dönemindeki intihar eğiliminin nedenlerini daha iyi anladığımızda hızlı ve etkin çözümleri toplum olarak hayata geçirebiliriz. Bu nedenle dosyahastane.saglik.gov.tr’nin yayınlamış olduğu son derece bilgilendirici çalışmayı sizlerle paylaşmak istiyorum. Nedir bu ergenlik? Ve çocuklarımız bu dönemi neden kolay atlatamıyorlar? Ergenlik dönemi; Latince büyümek anlamına gelen; biyolojik, psikolojik ve sosyal değişimin hızlandığı ve birbirleri ile yoğun etkileşim içine girdiği bir yaşam evresidir. Ergenlik çağının en önemli özelliği hızlı bir değişim yaşanmasıdır. ÇOCUKLUK VE ERGENLİK DEPRESYONUNDA BAZI BELİRTİLER *Üzgün yüz görünümü *Çabuk sinirlenme *Uyku ve iştah değişiklikleri *Azalmış sosyal ilişkiler *Öfke patlamaları *Düşük benlik saygısı *Madde kullanımı *Okul başarısında azalma *Riskli davranışlar *Ayrılma kaygısı NE YAPMAK GEREKİR? Psikososyal müdahale: İşlevsellik kaybını azaltma ve bozulan kişiler arası ilişkileri düzeltme amaçlı okul ve aile ortamının düzenlenmesi gerekir. Çocuğun sosyal ilişkileri desteklenebilir, okul başarısı için kurs gibi ek destekler sağlanabilir, spor veya sanatsal etkinlik olanakları sunulabilir. Risk etkenleri: Ergenlerde intihar davranışıyla ilgili çok sayıda ailesel risk etkeni belirlenmiştir. Bunlar arasında; Ailede intihar davranışı öyküsü, Anneyle baba arasında ya da anne, baba ve çocuk arasında yaşanan çatışmalar, Ailede psikiyatrik bozukluk sayılabilir. Birçok çalışmada anne babada depresyon, madde kullanımı, saldırgan davranışlar gibi sorunların varlığının ergenlerdeki intihar ve intihar girişimi riskini belirgin olarak arttırdığı gösterilmiştir. - Çocuk ebeveyn ilişkisinde yetersizlik, - Aile içi iletişimde yetersizlik - Çok yüksek veya düşük ebeveyn beklentisi - Ebeveynlerin aşırı kontrolcü ve mükemmeliyetçi tutumlarısonlanmamış gibi, öldükten sonra hala orda olup etrafı ve çevrelerinin bu intihara gösterdiği tepkileri izleyebilecekleri bir durum olarak görürler. Bu ergenlerle intiharın gerçek bir “sonlanma” durumu olduğu konuşulmalı ve kafalarındaki intihar kavramı romantik anlamından sıyrılarak gerçekçi bir hale getirilmelidir. İNTİHAR HAKKINDAKİ GERÇEKLER YANLIŞ: Bir kişi kendini öldürmeyi gerçekten istiyorsa onu kimse engelleyemez. DOĞRU: İntihar eden insanlar çoğunlukla ölmeyi değil, sahip oldukları hayatı yaşamak istememektedirler. Amaç, yaşadıkları derin acıya son vermektir. YANLIŞ: Kişiye intihar düşünceleri olup olmadığını sormak onun aklına intihar fikrini sokar ve intihar etmesine neden olur. DOĞRU: İntihar düşünceleri hakkında soru sormak kişinin yardım istemesine ve bu duygularını konuşarak duygusal yükünü boşaltmasına yardımcı olur. İntihar fikirlerini konuşma fırsatı bulan kişi intiharın kısır döngüsünden kurtulmuş ve rahatlamış olur. YANLIŞ: İntihardan bahseden kişi bunu yapmaz, o ancak dikkat çekmeye çalışıyordur. DOĞRU: Kendi hayatına son veren kişilerin yaklaşık %80’i daha önceden çevresindeki kişilere niyetlerinden bahsetmişlerdir. Bir kişi intihar hakkında konuştuğunda mutlaka ciddiye alınmalıdır! Her zaman! Sonuç olarak; İntiharın işaretlerini tanırsak, intihar ile ilgili doğru bilgilere sahip olursak çevremizde intihar riski olan kişileri erken dönemde fark edebilir ve onlara destek olabiliriz. Güçlü ilişkiler bizi hayata bağlar. İntihar riski olduğunu düşündüğünüz bir yakınınız varsa elinizi uzatın ve hayatını kurtarın. Sağlıcakla kalın …